ايسيچي در فرهنگ عامّه اصفهان (مانند نجف آباد و لنجانات و کَرسِگان) نام برده و نوشته است که به اعتقاد و روايت مردم اين نواحي، ايسيچي مانند بختک بيني گِلي دارد و روي اشخاص خوابيده مي‌افتد و وقتي بينيش را بگيرند آن‌ها را رها مي‌کند.
اين مردم آل و ايسيچي را يکي مي‌دانند و مي‌گويند که ايسيچي بچه‌ها را مي‌دزدد و مي‌برد و به جاي آن‌ها بچه‌هاي بد مي‌آورد.
ايسيچي در فرهنگ گذشته مردم منطقه لنجانات آن را به شکل يک موجود چهار دست و پا مي دانستند که شب ها و در هنگاه خواب به شما حمله ور شده و قصد خفه کردنتان را دارد. حتي در مواردي بزرگ ترها براي ترساندن کودکان از لفظ ايسيچي استفاده مي کردند. البته امروزه مشخص شده است که ايسيچي بيشتر زمان هايي حمله مي کرده است که شما غذاي نسبتا زياد و سنگيني براي شام صرف کرده بوديد! در واقع به علت مصرف بيش از حد غذا در وعده شام، هنگام خواب به شما احساس تنگي نفس دست مي دهد و چون در قديم علت اين تنگي نفس را نمي دانستند آن را به موجودي خيالي به نام ايسيچي نسبت مي داده اند.

در کتاب روحهای تسخیر شده امده است که مردم در منطقه ی بلوچستان جن هارا شبیه به انسان ولی با کالبد های کوتاهتر وپوشیده از مو های زرد و ظریف میدانند که شیار چشم های انان ععمودی و پاهای انان مثل چهار پایان سم دار است این موجودات بسیار شبیه انسان ها هستند ود در همه جا حضور دارند ولی در دل شب ها فعالیت انان بیشتر شده و مجالس عروسی و بزم خود را در
حمامها سرداب ها مخروبه ها گورستان ها زیر زمین ها اب انبار ها و وغیره بر پا میکنند مزید بر انها مکان هایی چون صحرا ها کنار چشمه ها زیر درختان بی خار نیز وجود دارند و یا شب ها در خانه هایی به بازی و گشت و گذر مشغول هستند
و چه بسا در رختخواب انسانها بخواب رفته نیز عبود میکنند
جنیان میتوانند خوب یا بد باشند اما در بلوچستان بیشتر جنیان مردم ازارند ریختن نجاسات یا اب داغ بر روی زمین و یا لگد مال شدن نااگاهانه بچه جنیان توسط ادمیان ممکن است که والدین ان هارا به انتقام جویی وادارد.جنیان در مجموع موجوداتی ترسو هستند بخصوص از سلاح سدر میترسند و حتی وجود شمشیری در خانه سبب فراری شدن انها میشد

در فرهنگ مردم اشکور (گيلان)نامی با عنوان " سیا گالش " معني گالش از دو كلمه گاو+لش=نگهدارنده تن گاو ميباشد که حافظ و حامی حیوانات جنگل است . سیاگالش در نظر مردم انسانی مهربان است که تمام انسانها و حیوانات را دوست دارد و حافظ و نکهبان آنهاست و در مشکلات آنها را یاری می ند . افسانه سیاگالش احتمالا بازمانده اسطوره های کهن اقوام منطقه است و به نوبه ی خود در رهنگ امروزی نماد ذهنی نیازهای مادی مردمی است که معیشت شان مبتنی بر دامداری و شبانی است .

عقیده بر اینست که باید برای دیدن سیاگالش نیت افراد پاک باشد . البته امروز عده ای از جوانان هستند که نه تنها افسانه ی سیا گالش را بلکه تمام افسانه های رزمی ، پویا و سازنده ی این سرزمین را که از گذشته به ارث رسیده قبول ندارند و آنها را پوچ و بی معنی می دانند ، اما باید بپذریم که تمام این افسانه ها ریشه در فرهنگ پربار گذشته ی این مرز و بوم دارد و حذف آنها به منزله ی نادیده گرفتن باور سنتهای مردم می باشد .

سیاگالش در بیشتر جاها حامی گوزنها شمرده می شود بویژه آنجایی که شکاربانان یرای شکار گوزن به کوهستان می روند

ترجمه ی فارسی و خلاصه ی این افسانه در شماره 24 و 25 مجله گیله وا آمده است که خلاصه ی آن را در زیر می آید :

روزی یک شکارچی برای شکار گوزن به جنگل رفت . در میان جنگل گوزن نری را دید ، تعقیبش کرد و چون نزدیک رسید تیری رها کرد . تیر به گوزن ماده ای خورد و گوزن نر گریخت . شکارچی ناراحت شد و گوشه ای خوابید . وقتی بیدار شد شب شده بود ، خواست به خانه برود که دید آن دور و بر کلبه ای است و در آن مردی زندگی می کند . جلو رفت و پرسید می توانم امشب را پیش شما بمانم . مرد تعارف کرد و او به داخل کلیه رفت . مرد برای شام کاسه ای شیر برای شکارچی آورد . شکارچی دید داخل شیر لکه های خون است . علت را پرسید . مرد گفت : بی انصاف تو امروز گوزن ماده ی مرا که تازه زائیده بود ، تیر زدی و زخمی کردی . شکارچی تعجب کرد و گفت : ولی گوزن را که نمی شود دوشید ، شاید با تله آنرا گرفته باشی .

مرد به شکارچی گفت : بیا از پنجره نگاه کن . شکارچی از پنجره بیرون را نگاه کرد و دید حیاط پر از گوزن است . شکارچی پرسید : این همه گوزن را از کجا آورده ای ؟

مرد گفت : من نگهبان گوزن ها هستم و تو باید بدانی که نباید شکار بی موقع بکنی . صبر کن وقت شکار برسد خودشان در تیر رس تو قرار می گیرند .

شکارچی صبح فردا عازم خانه می شود و دیگر از پی شکار نمی رود ..

آن مرد سیا گالش و نگهبان حیوانات بود .

سلام دوستان طي تحقيقاتي كه انجام آوردم اطلاعات جالبي در خصوص هيولاها وباورهاي محلي برخي استانها پيدا كردم كه در روزهاي آينده در اختيارتون ميزارم به شماهم اگه تو شهرتون موجود افسانه ايي دارين خوشحال ميشم اطلاعاتي راجبش در اختيارم بزارين!

قبرستانی که در مجاورت زیارتگاه خالدنبی وجود دارد و به قبرستان خالدنبی مشهور شده بی‌شک یکی از اسرارآمیزترین نقاط ایران است! به این دلیل که هنوز در مورد زمان و چگونگی پیدایش آن ابهامات فراوانی وجود دارد. شاید یکی از دلایل این مسئله عدم انجام تحقیقات و کارشناسی‌های مختلف باشد. از سوی دیگر هر چند این مجموعه در سال ۱۳۸۰ توسط اداره میراث فرهنگی و گردشگری استان گلستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اما تاکنون تمهیداتى براى حفاظت از آن در برابر سرقت و تخریب لحاظ نشده است. به عنوان مثال بسیاری از سنگ قبرها افتاده‌اند و یا شکسته‌اند. عده‌ای از بازدیدکنندگان نیز از آن‌ها بالا می‌روند! به علاوه در برخی نقاط گودال‌هایی وجود دارد که حاکی از تلاش‌های غیرقانونی برای یافتن آثار باستانی و قیمتی است. در واقع به نظرم مسئولان با توجه به شکل و شمایل سنگ‌قبرها سکوت کرده‌اند و بدشان نمی‌آید که این مجموعه به کلی از بین برود! با این وجود به دلیل صعب‌العبور بودن مسیر و دورافتادگی این قبرستان هنوز هم فرصت دارید تا از این قبرستان دیدن کنید.

چرا قبرستان خالدنبی پرطرفدار شده است؟
اولین سفر من به این قبرستان در اردیبهشت ۱۳۸۸ بود و به فاصله چند روز گزارش تصویری با عنوان قبرستان اسرارآمیز را در اختیار جام‌جم آنلاین قرار دادم (بگذریم که سه عکس به دلیل مسائل اخلاقی پس از چند روز از روی سایت حذف شدند!). پس از راه‌اندازی فتوبلاگ یکی از عکس‌های حذف شده را که در زیر مشاهده می‌کنید در فتوبلاگ قرار دادم. پس از آن نیز دو عکس دیگر را آپلود کردم.

لینک عکس در فتوبلاگ

لینک عکس در فتوبلاگ

بد نیست بدانید از آن زمان تاکنون بیشترین ورودی‌های فتوبلاگ به جستجو واژه‌های Khalid Nabi cemetery و khaled nabi cemetery مربوط می‌شود! مدتی پیش نیز ایمیلی از یکی از همکاران CNN در رابطه با این عکس‌ها دریافت کردم. در Google Reader یا گودر خودمان نیز همواره عکس‌های این قبرستان لایک زیادی خورده‌اند و بحث‌های زیادی پای آن‌ها صورت گرفته است. در واقع شکل و شمایل خاص این سنگ‌قبرها (در جایی لقب مناسب‌تر سنگ‌افراشته‌ها به آن‌ها داده شده است) در کشوری که بحث در مورد این مسائل جزو خطوط قرمز اخلاقی است، چه برسد به نمایش آن‌ها، این قبرستان را پرطرفدار کرده است. البته همان‌طور که توضیح دادم این قبرستان در سطح بین‌المللی نیز بسیار مورد توجه است. همان‌طور که در تصاویر مشخص است اغلب سنگ‌قبرها به شکل آلت تناسلی مردانه هستند و ارتفاع و ضخامت گوناگونی دارند. از سوی دیگر در مواردی تعداد حلقه‌های برجسته به دور سنگ‌ها متفاوت است. شاید این‌ها روشی بوده است برای مشخص کردن سن، مرتبه و وضعیت تاهل یا تجرد مردگان. سنگ‌قبرهای دیگری نیز وجود دارد که منتسب به مردگان زن است. عده‌ای نیز عقیده دارند که مردمان این ناحیه آلت‌پرست بوده‌اند و به مانند کیش آلت‌پرستان در هند ذکر را نماد باروی و آفرینش می‌دانستند.

چه زمانی از خالدنبی دیدن کنیم؟
بهترین زمان برای رفتن به خالدنبی بهار است. به این دلیل که همان‌طور که در عکس مشاهده می‌کنید دشت‌ها سرسبز هستند و هوا نیز چندان گرم نیست (البته در اردیبهشت ماه که من رفتم مار در میان سبزه‌ها به وفور وجود داشت!). اما اگر تابستان بروید علاوه بر گرمای طاقت‌فرسا با چیزی مواجه خواهید شد که در تصویر زیر نمایش داده شده است. همان‌طور که مشاهده می‌کنید دیگر خبری از سبزی بهار نیست. دشت‌ها نیز چنین پوششی دارند.

بنده در حال عکاسی! عکاس: آرش آزادی

چطور به خالدنبی برویم؟
خوشبختانه امکان دسترسی به زیارتگاه خالدنبی توسط وسایل نقلیه مختلف مانند سواری و یا مینی‌بوس به راحتی وجود دارد. برای دسترسی به این قبرستان همان‌طور که در نقشه مشخص است پس از طی مسیری حدودا ۴۰ کیلومتری گنبد کاووس تا کلاله باید به سمت روستای گچی‌سو حرکت کنید (فاصله این روستا تا قبرستان ۶ کیلومتر است).

فاصله کلاله تا خالدنبی ۵۵ کیلومتر است که حدود ۲۵ کیلومتر آن خاکی و پر پیچ و خم است. خوشبختانه در طی مسیر تابلوهایی وجود دارند که شما را به سمت خالدنبی هدایت می‌کنند. من مکان حدودی این قبرستان را در این فایل که می‌توانید آن را در Google Earth باز کنید مشخص کرده‌ام.